Mechanika ruchów oddechowych z uwzględnieniem uczestniczących w nich mięśni
Skurcz mięśni wdechowych powoduje zwiększenie się wszystkich trzech wymiarów klatki piersiowej. Zmiana wymiaru przednio - tylnego i poprzecznego jest przede wszystkim wynikiem działania mięśni unoszących żebra. Natomiast zmiana wymiaru pionowego zależy głównie od przepony.
Spłaszczenie przepony o 1 - 2 cm, przy jej powierzchni, powoduje powiększenie objętości klatki piersiowej o 70%. Ponieważ klatka piersiowa tworzy przestrzeń zamkniętą, powiększenie jej wymiaru powoduje powiększenie jej objętości, połączone z obniżeniem ciśnienia w jej wnętrzu. W rozciągniętych pęcherzykach płucnych ciśnienie powietrza obniża się, wskutek czego do płuc dostaje się powietrze z otoczenia. Wydech następuje wskutek zmniejszenia wszystkich wymiarów klatki piersiowej dzięki sprężystości elementów jej ścian. Skurcz mięśni międzyżebrowych wewnętrznych oraz czynne napięcie mięśni brzucha pogłębiają wydech.
W zależności od tego czy w trakcie oddychania występuje przewaga ruchów przepony, czy klatki piersiowej, odróżnia się dwa zasadnicze typy oddechowe: piersiowy (żebrowy) i brzuszny (przeponowy). Typ piersiowy występuje częściej u kobiet (zwłaszcza w okresie ciąży), a typ brzuszny u mężczyzn, ale nie stanowi top reguły.
Typ oddychania zmienia się z wiekiem. W okresie młodości przeważa oddychanie piersiowe. W wieku późniejszym przeważa typ oddychania mieszany, wskutek zmniejszonej sprężystości klatki piersiowej oraz spłaszczenia i obniżenia przepony.
Wdech spoczynkowy (spokojny):
-
przepona
-
mięśnie międzyżebrowe zewnętrzne
Wydech spoczynkowy (spokojny):
-
międzyżebrowe wewnętrzne
Wdech wysiłkowy:
-
pochyłe
-
mostkowo - obojczykowo - sutkowy
-
zębaty tylny górny
-
piersiowy mniejszy
-
podobojczykowy
-
zębaty przedni
-
czworoboczny grzbietu
-
równoległoboczny
-
dźwigacz łopatki
-
piersiowy większy
-
najszerszy grzbietu
-
prostownik grzbietu
Wydech wysiłkowy (wzmożony):
-
prosty brzucha
-
skośny zewnętrzny brzucha
-
skośny wewnętrzny brzucha
-
poprzeczny brzucha
-
czworoboczny lędźwi
-
poprzeczny klatki piersiowej
-
zębaty tylny dolny
-
podżebrowe
-
najszerszy grzbietu.