Na powierzchni zewnętrznej serca znajduje się bruzda wieńcowa. Powyżej bruzdy występują wypustki przedsionków tworząc uszka serca. Granicę między komorami serca tworzą bruzdy międzykomorowe: przednia i tylna. Łączą się one we wcięciu koniuszka serca. W bruzdach biegną otoczone tkanka tłuszczową naczynia wieńcowe i ich gałęzie odżywiające mięsień sercowy. Na podstawie serca znajdują się wszystkie naczynia wychodzące z serca i wchodzące do niego.

Serce człowieka jest przeciętnie wielkości jego pięści. Przeciętny wymiar serca na długość wynosi 12 - 14 cm, a w poprzek 9 - 10 cm. ciężar to około 300 g. Jednak wielkość serca zależy od wieku, płci, od intensywności wysiłku fizycznego.

Serce położone jest w worku surowiczym zwanym osierdziem. Zbudowane jest ono z dwóch blaszek: trzewnej i ściennej. Worek osierdziowy dzięki swej gładkiej i wilgotnej wewnętrznej powierzchni, zmniejsza do minimum tarcie powierzchni poruszającego się serca.

Budowa ścian serca:

Ściany serca składają się z trzech warstw: zewnętrzna - nasierdzie, środkowa - śródsierdzie, składające się z mięśnia sercowego i szkieletu serca, oraz wewnętrzna - wsierdzie.

nasierdzie - to błona surowicza bezpośrednio pokrywająca mięsień sercowy.

śródsierdzie:

• mięsień sercowy - to najgrubsza warstwa serca, wykonująca jego pracę. To mięsień poprzecznie prążkowany, jednak zwiera poprzeczne połączenia łączące włókna między sobą. W wyniku tego komórki mięśniowe wytwarzają przestrzenną sieć2. . Mięsień sercowy składa się z właściwej mięśniówki wykonującej pracę serca oraz mięśnia przewodnictwa który ma za zadanie wytwarzanie i przewodzenie bodźców z przedsionków do komór.

• szkielet serca - składa się z dwóch pierścieni włóknistych przedsionkowo- komorowych i dwóch pierścieni komorowych pnia płucnego i aorty. Mięsień przewodnictwa odpowiedzialny jest za wytwarzanie bodźców i za przewodzenie stanu pobudzenia w sercu. W skład układu przewodzącego wchodzą: węzeł zatokowo - przedsionkowy, węzeł przedsionkowo - komorowy, pęczek przedsionkowo - komorowy. Pęczek przedsionkowo - komorowy dzieli się na dwie odnogi. Wiązki obu odnóg przechodzą w sieć4.włókien mięśniowych.

wsierdzie - to cienka, gładka i rozciągliwa wyściółka pokrywająca jamy serca oraz płatki zastawek.

Budowa wewnętrzna serca. Zastawki.

Serce ma budowę jamistą. W jego części górnej występują dwa przedsionki prawy i lewy oddzielone od siebie przegrodą międzyprzedsionkową. W części dolnej występują dwie komory: prawa i lewa, oddzielone przegrodą międzykomorową. Przedsionki od komór oddzielone są przegroda przedsionkowo - komorową, gdzie znajdują się otwory zwane ujściami przedsionkowo - komorowymi. W nich pomiędzy przedsionkami a komorami znajdują się zastawki przedsionkowo - komorowe, lewa - dwudzielna i prawa - trójdzielna. W początkowych odcinkach naczyń tętniczych wychodzących z komór znajduje się druga para zastawek: zastawka aorty i zastawka pnia płucnego.