Sarkoplazma włókien zawiera zwykle organelle komórkowe, poza tym wypełniona jest włókienkami kurczliwymi, miofibrylami o średnicy 1 mikrona. Miofibryle z kolei składają się z jeszcze cieńszych niteczek, zwanych miofilamentami które zbudowane są z kurczliwego białka, tzw. Aktomiozyny, tworzących długie łańcuchy cząsteczek białkowych. Aktomiozyna składa się z dwóch różnej średnicy substancji białkowych: aktyna - cieńsza i miozyna - grubsza. Prążki ż dzielą miofibryle na krótkie odcinki sarkomery. Zależnie od ilości miofibryli włókna mięśniowe są ubogi lub bogate w sarkoplazmę. Włókna bogate w sarkoplazmę tzw. Włókna czerwone zawierają więcej miofibryli i wolniej podlegają zmęczeniu. Włókna czerwone występują zwłaszcza w mięśniach gałki ocznej, w mięśniach oddechowych, w żwaczach. Włókna białe, uboższe w sarkoplazmę, mają zdolność szybszego skurczu, lecz szybciej ulegają zmęczeniu.

Włókna mięśniowe łączą się w jednostki większe, pęczki te z kolei łączą się w wiązki mięśniowe i mięśnie. Pęczki mają łącznotkankową osłonę zwaną omięsną wewnętrzną. Grupy pęczków mięśniowych otacza omięsna zewnętrzna. Mięsień jako całość pokryty jest włóknistą błoną namięsną, a ta z kolei otoczona jest powięzią. Namięsna przy skurczu mięśnia porusza się wraz z mięśniem, natomiast powięź pozostaje nieruchoma. Z tak ukształtowanej tkanki mięśniowej zbudowana jest część czynna mięśnia, czyli brzusiec który na końcach przechodzi w ścięgna zbudowane z tkanki łącznej włóknistej, lub rozcięgna w mięśniach płaskich. Brzusiec to część kurczliwa mięśnia, natomiast ścięgna przenoszą siłę mięśnia na kości do których się przyczepiają. W mięśniach wrzecionowatych wydłużonych, które najczęściej występują na kończynach, występują dwa ścięgna początkowe i końcowe. Ścięgno początkowe nazywa się głowa mięśnia, a ścięgno końcowe jego ogonem. Przytwierdzenie ścięgna początkowego do kości określa się mianem przyczepu początkowego mięśnia lub początkiem, ścięgna końcowego - przyczepem lub przyczepem końcowym mięśnia.

Mięsień może mieć jedną głowę lub więcej. Otrzymuje wtedy nazwę mięśnia dwugłowego, trójgłowego, czworogłowego. Mięśnie o jednej głowie mają tylko nazwę własna, bez określenia liczby głów np. mięsień ramienny. Mięśnie mogą również mieć w swojej środkowej części ścięgno pośrednie, które dzieli mięsień na dwa brzuśćce. Mięsień taki nosi nazwę dwubrzuśćcowego. Inne mięśnie mogą być podzielone całkowicie lub częściowo, przez krótkie ścięgienka, tzw smugi ścięgniste np. mięsień prosty brzucha. Mięśnie płaski kończą się szerokimi rozcięgnami. Część końcowa mięśnia może dzielić się także na dwa lub więcej ścięgien, np. mięśnie zaopatrujące palce. Taki mięsień nazywamy wtedy wielościęgnistym. W mięśniach wrzecionowatych o taśmowatym przebiegu włókien mięśniowych, mogą się ona w znacznym zakresie skracać i tym samym działać na większe odległościach. W mięśniach pierzastych i półpierzastych włókna mięśniowe wchodzą do ścięgna pod kątem mniej lub bardziej ostrym np. mięsień zginacz długi kciuka. Wszystkie mięśnie o ukośnym wejściu włókien mięśniowych do ścięgna charakteryzują się stosunkowo dużym przekrojem fizjologicznym. Pierzaste ustawienie włókien cechuje mięśnie przeznaczone do szybkich i mocnych skurczów na krótkiej odległości. Niektóre mięśnie biegną okrężnie, otaczając otwory naturalne ciała: mięśnie okrężne ust, oka, zwieraczy, cewki moczowej i odbytu.

Mięśnie wyrazowe twarzy stanowią wyjątek, jeśli chodzi o przyczepy: mają tylko jeden początek na kości, z drugiej strony przyczepiają się do wewnętrznej powierzchni skóry lub błony śluzowej albo w ogóle nie maja przyczepu kostnego.

Narządy pomocnicze mięśni i ich występowanie w organizmie:

Narządy pomocnicze mięśni: powięzie, pochewki ścięgien, kaletki maziowe, bloczki, trzeszczki i troczki są urządzeniami usprawniającymi pracę mięśni.

Powięź (fascia) - stanowi zwykle silną, lącznotkankową błonę, która okryw grupę mięśni lub pojedynczy mięsień. Tzw powięź powierzchowna oddziela mięśnie od tkanki podskórnej. Powięź może przyczepiać się do kości tworząc silne przegrody międzymięśniowe.

Pochewki ścięgien (vaginae tendinum) - są zbudowane w postaci cewek o podwójnych ścianach, tępo zakończonych na obu końcach. Ściana zewnętrzna jest pokryta powierzchownie błoną włóknistą, wzmocnioną zwykle więzadłami pochwowymi o przebiegu skośnym lub obrączkowym. Pod nią znajduje się blaszka maziowa ścięgna, która ze ściany pochewki przechodzi na ścięgno. Pomiędzy obu blaszkami maziowymi: zewnętrzną i wewnętrzną znajduje się maź. Pochewki ścięgien mają za zadanie ustalenie ścięgien w miejscach bliskiego przebiegu nad kością lub stawem.

Kaletki maziowe (bursae synoviales) - są zewnętrznymi wypukleniami torebki stawowej i występują wszędzie tam gdzie mięśnie narażone są na tarcie. Mają ułatwić ślizganie mięśnia lub jego ścięgna. Występują najczęściej między kością lub torebką stawową a mięśniem, także między kością a skórą.

Bloczki mięśni (trochlea musculares) - służą do zmiany kierunku przebiegu ścięgna oraz mogą być punktem podparcia dźwigni. Bloczki są kostne, chrzęstne lub więzadłowe.

Trzeszczki (ossa sesamoidea) - to odmiana bloczków. Są to ruchome kostki, włączone w ścięgna niedaleko ich przyczepu, zmieniające kierunek ich przebiegu.

Troczki (retinacula musculorum) - są silnymi, krótkimi wiązkami ścięgnistymi utrzymującymi ścięgna mięśni blisko kości. Razem z kością mogą tworzyć kanały dla przebiegu ścięgien, umożliwiając z jednej strony zmianę ich położenia, z drugiej, zmieniając kierunek przebiegu ścięgien. Troczki działają zatem jako szczególny rodzaj bloczków mięśniowych.